Zaburzenia psychiczne są w dzisiejszych czasach niesamowicie popularnym zagadnieniem. Są obecne u znacznej części społeczeństwa, jednak dla ogółu często jest to wciąż temat tabu. Co więcej, skala problemu może być zdecydowanie większa niż wynika z dostępnych danych i statystyk. Wszystko za sprawą tego, że problemy natury psychicznej są niezwykle drażliwą sprawą. Osoby zmagające się z takimi dolegliwościami często zaczynają szukać pomocy w momencie, gdy choroba jest w zaawansowanej fazie. Znaczna część nie zdaje sobie sprawy z tego, że potrzebuje pomocy. Jednym z przykładów, który zostanie opisany w niniejszym artykule jest osobowość obsesyjno-kompulsywna, alternatywnie nazywana osobowością anankastyczną.
Co to jest osobowość obsesyjno-kompulsywna?
Na początku należy zwrócić uwagę na to, że osobowość obsesyjno-kompulsywna jest traktowana w świecie medycznym jako jednostka chorobowa, zgodnie z klasyfikacją ICD-10. Rozpoznanie opiera się głównie na potwierdzeniu kryteriów diagnostycznych, do których należą m.in.:
– nadmierny perfekcjonizm,
– wrogie nastawienie do współpracy z innymi, przejawiające się m.in. trudnościami w pracy grupowej,
– nadmierna sumienność i skrupulatność,
– pochłonięcie przez szczegóły,
– nadmierna oszczędność w wydawaniu pieniędzy,
– upór, pedanteria i brak asertywności.
Przytoczone powyżej czynniki to tylko część symptomów, które wchodzą skład osobowości obsesyjno-kompulsywnej. Cała lista jest zdecydowanie szersza, niemniej jednak przytoczone przykłady pozwalają oddać obraz całości.
Wydaje się, że najbardziej istotnym czynnikiem odpowiadającym za to zaburzenie jest ciągłe, nadmierne dążenie do doskonałości, które nierzadko przejawia się pracoholizmem. Według terminologii medycznej osoba z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi charakteryzuje się podwyższonym neurotyzmem, ugodowością oraz obniżoną otwartością na nowe doświadczenia. Co ciekawe, osobowość anankastyczna oraz wynikający z niej pracoholizm często doprowadzają wśród tych osób do spadku myślenia twórczego.
Osobowość obsesyjno-kompulsywna to nie nerwica natręctw
Terminologia osobowości obsesyjno-kompulsywnej często może prowadzić do błędnych wniosków, szczególnie u osób nie zajmujących się tym zagadnieniem zawodowo. Należy stwierdzić, że osobowość obsesyjno-kompulsywna (OCPD) nie jest tożsama z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi (OCD) inaczej nazywanymi nerwicą natręctw. Nazwy, choć wydają się być zbliżone, sugerują dwie odmienne jednostki chorobowe.
Z medycznego punktu widzenia możemy spotkać się z wieloma różnicami, które pozwalają postawić prawidłową diagnozę. OCPD różni się od OCD przede wszystkim tym, że:
– w przypadku osobowości obsesyjno-kompulsywnej osoby najczęściej sądzą, że ich postępowanie jest właściwe. Inaczej mówiąc ich system zasad wydaje im się za najlepszy z możliwych. Osoby dotknięte zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi są świadome tego, że działania nieracjonalnie.
– nerwica natręctw często wpływa negatywnie na kontakty rodzinne oraz zawodowe powodując jednoczesne zmniejszenie efektywności pracy. W przypadku OPCD często mamy odwrotną sytuację. Pomimo zaburzeń na tle interpersonalnym zauważamy wzrost efektywności spowodowany m.in. wcześniej wspomnianym pracoholizmem.
– osoby cierpiące na osobowość obsesyjno-kompulsywną często nie widzą potrzeby leczenia. Uważają, że znajdują się w optymalnym stanie zdrowotnym. Nerwica natręctw, pomimo, że z reguły zostaje leczona dość późno, daje pacjentowi świadomość konieczności wizyty u specjalisty zdecydowanie wcześniej.
– osoby z OCPD często działają zadaniowo, z kolei Ci z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi wykazują nierzadko nadmierną troskę i obawę o własny los i innych osób.
Podsumowanie
Zaburzenia psychiczne występują coraz częściej w naszym społeczeństwie. Szczególnie ważna jest edukacja osób w tym zakresie oraz dążenie do przełamywania społecznych barier przy jednoczesnym zachęcaniu osób do skorzystania z pomocy specjalistów. Jednym z powszechnych zaburzeń dzisiejszych czasów jest osobowość obsesyjno-kompulsywna. Szacuje się, że w Stanach zjednoczonych zaburzenie dotyka jedną na sto osób, z czego dwa razy częściej diagnozuje się je u mężczyzn. Niemniej jednak warto zwrócić uwagę na fakt, że traktowanie opisanych problemów jako tematu tabu nie ułatwia poprawnej diagnostyki oraz wdrożenia odpowiednich metod pomocy.
MSZ
