Platyna jest nazywana “królową metali szlachetnych”. Występuje niezwykle rzadko. Należy do grupy platynowców. Ma barwę srebrzystobiałą i mocny połysk metaliczny. To pierwiastek który nigdy się nie zużywa. Jest cenniejsza i rzadziej występująca od złota, czy to żółtego, czy białego, a to wpływa na jej wysoka cenę. Bywa nawet dwukrotnie droższa od złota. Jest dobrym produktem inwestycyjnym.
Platyna – cechy charakterystyczne i występowanie
Platyna to metal kowalny i ciągliwy. Nie matowieje i z upływem czasu nie traci blasku. Nie reaguje z tlenem, wodą, kwasem chlorowodorowym i azotowym. Jest metalem o dużej gęstości i masie 40% większej niż 18-karatowe białe złoto. Łatwo ją pielęgnować, bo jej powierzchnia nie ulega matowieniu. Po upływie wielu lat pokrywa ją szlachetna patyna. Jest świetnym, wykazującym, stabilność elekryczną przewodnikiem, lepszym od złota czy miedzi. Jest bardzo rzadko występującym pierwiastkiem. Występuje w skorupie ziemskiej w ilościach ok. 4 ppb, głównie w postaci ziaren, czasem i większych bryłek, których masa jednak nie przekracza 10 kg. Jest na miejscu 72-tym pod względem powszechności występowania. Samorodki platyny na ogół zawierają domieszki żelaza (od kilku do 20%), a i inne metale z grupy platynowców. W naturze platyna występuje w postaci minerału, sperrylitu. Jej największe ilości są w ultrazasadowych skałach magmowych (perydotytach, dunitach piroksenitach).platyna nie matowieje i zachowuje blask na długo. Postaci występowania platyny to: platyna rodzima, plynoirtd (stop platyny z irydem), ruda, zanieczyszczenie rud niklu i miedzi. Złoża platyny znajdują się w: Stanach Zjednoczonych, Rosji (na Uralu), Kanadzie, Zimbabwe, Republice Południowej Afryki, Etiopii. Kolumbii. Duże ilości platyny znajdują się w strukturze Księżyca i meteorytów.
Platyna – gdzie jest wykorzystywana
Ze względu na wysoką temperaturę topnienia i odporność na działanie czynników chemicznych platynę stosuje się w jubilerstwie i do wyrobu narzędzi dla laboratoriów chemicznych. Przy wyrobie biżuterii ma wielkie znaczenie fakt, że jest antyalergiczna. 30% globalnych zasobów platyny wykorzystuje się w jubilerstwie do produkcji biżuterii: pierścionków, kolczyków, naszyjników oraz zegarków. Jest uważana za najlepszy surowiec do osadzania diamentów. Patyna w sztabkach ma dużą wartość inwestycyjną. Ciekawostką jest fakt, że w czasie prosperity ceny platyny znacznie przewyższają ceny złotego kruszcu, a w okresach niepokoju, kryzysu sytuacja bywa odwrotna.
Metale z grupy platynowców (Platyna, Pallad, Ruten, Rod, Osm i Iryd) wykorzystywane są w branży motoryzacyjnej, jako elementy w katalizatorach spalin do silników wysokoprężnych. W przemyśle elektronicznym z platyny produkuje się części aparatury pomiarowej. Wykonuje się z niej rezystory do pomiaru temperatury. Ze stopów platyny produkuje się niektóre typy termipar. Cisplatyna i karboplatyna są wykorzystywane w chemioterapii przy leczeniu niektórych rodzajów nowotworów. W stomatologii jest wykorzystywana do wypełnień i ekskluzywnych koronek.
Platyna – od czego zależy jej cena
Na ceny platyny mają wpływ te same czynniki, które kształtują ceny złota i srebra. Są to: inflacja, trendy ekonomiczne, postęp technologiczny. Szacuje się, że 50% złóż trafia do przemysłu motoryzacyjnego. Platyna jest niezbędna do produkcji katalizatorów, które są powszechnie stosowane w przemyśle samochodowym – szacuje się, że trafia tam 50% złóż tego metalu. Można zatem łatwo wywnioskować, że na popyt na platynę będzie miała wpływ kondycja przemysłu motoryzacyjnego.
Podsumowanie
Platyna no szlachetny, rzadko występujący metal z grupy platynowców. Jest wykorzystywany w jubilerstwie i w różnych innych dziedzinach gospodarki. Ze względu na swoja wartość rynkową ma bardzo dużą wartość inwestycyjną.
KSD
