Reportaże wojenne zawsze cieszyły się znaczną popularnością, zwłaszcza teraz gdy doszło do wojny w Ukrainie. Tematyka ta choć wydaje się trafiać głównie w męskie gusta, interesuje żywo również kobiety. Kategoria jest szeroka, dlatego też skategoryzowanie tych najlepszych zawsze będzie kwestią subiektywną.
Które reportaże wojenne należy przeczytać?
Z pewnością warto zapoznać się z twórczością Chorwatki Slavenki Drakulić, dziennikarki, eseistki, pisarki. Slavenka Drakulić urodziła się w 1949r., w Rijece, tak więc z autopsji zna wszystkie bolączki, które spotkały Bałkany, kiedy to umarł Josip Broz ‘Tito’ i wszystkie dotychczas skrywane bolączki wyszły na światło dzienne. Wojny na Bałkanach zaczęły się co prawda po śmierci komunistycznego zamordysty, jednak zapewne gdyby nie jego poczynania, nie doszłoby do tak wielkiej eskalacji społecznych niepokojów po jego śmierci. Z pewnością należy sięgnąć po ‘Oni nie skrzywdziliby nawet muchy‘, pisarka spisała tę książkę na podstawie wypowiedzi czołowych polityków, którzy dopuścili się ludobójstwa, którzy odpowiadali przed Trybunałem w Hadze. Warto przeczytać, gdyż pisarka w sposób obiektywny stara się dociec do prawdy, dlaczego ludzie w pół wieku po zakończeniu II WŚ, na nowo zaczęli budować obozy koncentracyjne. Autorka stawia pytania i znajduje odpowiedzi, śladem Hanny Arendt możemy zauważyć tutaj zjawisko banalności zła.
O Bałkanach równie ciekawie i porywająco pisze Barbara Demick w swoim ‘W oblężeniu. Życie pod ostrzałem na sarajewskiej ulicy‘. Pisarka pisze o mieszkańcach Sarajewa, których nagle zaskoczyła wojna. Odnajdujemy tutaj tragedię ludzi którzy do niedawna żyli spokojnym życiem, zaś teraz zmuszeni są by zejść do piwnic, zupełnie nieprzygotowani pod każdym względem. Reportaż ten powinien przeczytać czytelnik o silnych nerwach, gdyż szokujące jest jak młode pokolenie tuż po zakończeniu działań wojennych, dopytuje starszych, rodziców czy dziadków czym są ananasy oraz pomarańcze.
Warto śledzić aktualne reportaże wojenne z wojny w Ukrainie, Dmytro Antoniuka, Oleksandra Miasysheva oraz innych ukraińskich dziennikarzy, choć nie tylko tych.
Jakich polskich reportażystów warto czytać?
Wojciech Jagielski jest jednym z najlepszych pisarzy tworzących reportaże czasów wojny. Z pewnością warto sięgnąć po ‘Dobre miejsce do umierania‘, gdzie porusza zagadnienie związane z Kaukazem, leżącym pomiędzy Rosją oraz Turcją. Narody Kaukazu tworzą sieć relacji, w której trudno zorientować się o co dokładnie chodzi, człowiekowi spoza tego obszaru. Wojciech Jagielski odpowiada z jakich pobudek, ludy Kaukazu w chwilę po upadku Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich chwyciły za broń.
Ryszard Kapuściński napisał swego czasu bardzo dobry reportaż o wojnie, która wybuchła pomiędzy Hondurasem oraz Salwadorem, pretekstem była piłka nożna, dlatego nadał tytuł ‘Wojna futbolowa‘. Spotkanie wygrane przez Salwador stosunkiem bramek 3:0, było kroplą która przelała czarę. Warto przeczytać ten reportaż gdyż R. Kapuściński jak nikt inny potrafi przenieść czytelnika do Państw Trzeciego Świata, wykazując się przy tym swadą oraz erudycją.
Polska szkoła reportażu wojennego stoi na wysokim poziomie, więc warto zgłębiać pozycje najbardziej poczytnych oraz dążących do poznania prawdy dziennikarzy. Oprócz polskich reportażystów warto jednak sięgnąć także po książki uznanych twórców dokumentujących konflikty na świecie.
KŚL
